Bu çalışmada, Pierre Bourdieu’nün sosyoloji güzergâhında ele aldığı kavramlar ve sosyolojiye atfettiği eleştirel rol, politik direniş fikriyle düşünülmeye çalışılacaktır. Toplumsal dünyada eşitsizliğin kökenlerini nesnelcilik ile öznelcilik şeklindeki geleneksel ikilikten koparak ilişkisel bir kavrayışla çözümlemeye çabalayan Bourdieu, tahakkümün gizli mekanizmalarını inceler. Ona göre, toplumsal dünyayı anlamak bu dünyada yer alan tahakküm biçimlerini ortaya çıkarmakla ilgilidir. Toplumsal düzenin titizlikle yapılmış karmaşık bir analizi tahakküm biçimlerinin hangi yollarla gerçekleştiğini açığa çıkarır. Bourdieu, bu tarz bir analize girişerek tahakküm altındakilerin bu baskıyı nasıl içselleştirdiklerini ortaya koyar. Onun açısından, tahakküm altındakiler genel olarak mücadele nesnesi konumunda olan kazançlara ulaşmak arzusuyla toplumsal dünyayı oluşturan kurucu kurallara ve düzenliliklere uyarlar, hoş görülemez olan baskı ve sömürü koşullarını kabul ederler; fakat aynı zamanda, bu dünyanın işleyişini de bozabilirler. Hangi toplumsal alanda olursa olsun, tahakküm altındakilerin hâkim konumdakilere karşı belli bir güç kullanabilme imkânları vardır. Onların, politik direnişi hayata geçirme ve başkaldırma olasılıkları her zaman söz konusudur. Bu çalışma, Bourdieu’nün kavramsal çerçevesinde direniş ve değişim için öngördüğü olasılıkların hangi ölçüde hayata geçirilebileceğini, toplumsal düzenin işleyişinde bir bozulma yaratarak radikal bir değişimin toplumsal dayanaklarını oluşturup oluşturamayacağını sorguluyor. Bourdieu, toplumsal dünyadaki eşitsizlik örüntülerinin sürekli olarak yeniden üretilmesine yaptığı tüm göndermelere karşın, politik direniş imkânını daima sosyolojisinde barındırır. Sosyolojik çözümlemesinin hedefi, tahakküm biçimlerini analiz ederek onlara karşı mücadele etmede araçlar sunması bakımından politik bir anlama sahiptir. Bu çalışma da, Bourdieu’yü politik direniş fikriyle düşünerek ondaki politik özgürlük olanaklarını tartışmayı hedefliyor. Onun sosyolojik yaklaşımının bilhassa özgürleşimci bir politikayla ve ulus-aşırı bir devletin savunusuyla nasıl bir bağı olduğunu göstermeye çalışıyor. Böylelikle, Bourdieu’nün sosyolojisinde politik direnişin nasıl bir konuma sahip olduğunu olası direniş kaynaklarını saptayarak ayrıntılı bir şekilde ortaya koymayı amaçlıyor.

Alan, Tahakküm, Direniş, Sosyoloji, Neoliberalizm.