Bu çalışmada 1970ler Avrupası’nda alternatif ve özellikle rock müzik türlerinde distopik öğelerin neden kullanılmaya başlandığı sorulmaktadır. Avrupa Yeniçağ’dan itibaren Rönesans, coğrafi yayılma, Aydınlanma, Fransız Devrimi, Sanayileşme ve Teknik buluşlar gibi büyük sosyal etkileri olan dönüşüm süreçlerine eşlik eden iyimser bir ilerleme düşüncesinin etkisinde olmuştur. Bu dönüşümlerin olumsuz ve yıkıcı etkileri sözkonusu olduğunda da iyimserliğin karşısında felsefi ve kültürel bir kötümserliğin- en azından mevcut ilişkilere dönük- geliştiğini gözlemlemekteyiz. Bu yazının amacı da ikinci dünya savaşı sonrası bu yıkım-kötümserlik döngüsünün kültürel yansımalarındaki izini sürmektir, ki 20. yy.’da bu reaksiyon distopik elementlerle ifadesini bulmuştur. Ütopyanın tam tersi bir kavram olan distopya, baskıcı bir toplumsal ve siyasal sistemi çağrıştırır, var olan toplumsal ilişkileri eleştirir ve toplumların geleceğini de karanlık olarak tarif eder. Rock müzikte distopya ise sıra dışı sözleri ve müzikal üslubuyla ayırt edici özelliklere sahiptir. Öncelikle progresif alt tür tarafından icra edilse de rock müzik türü içinde distopya bu dünyayı ve geleceğini karamsar bir şekilde tasvir eder. 1970'lerden itibaren rock müzik hem teknik hem de bağlamsal değişimlere sahne oldu. Pink Floyd, Eloy ve King Crimson gibi bazı progresif alt türüne ait gruplar bu değişimi özetleyerek şarkı sözlerinde distopik kavramları yansıttılar. Etkili konsept albümlere imza atan Pink Floyd, Animals, The Wall ve The Final Cut albümleri ve Roger Waters'ın solo albümü Amused To Death ile distopik vizyonun belirgin temsilleri oldular. Animals albümü, Orwell'in Hayvan Çiftliği kitabının etkisi altına askeri, siyasi ve alt sınıflara yönelik toplumsal ve siyasi eleştirileri getirirken, The Final Cut albümü savaş makinesini ve nükleer silahlanmayı eleştirmekteydi. Amused To Death albümü de “piyasa tanrılarının” ne istediğine eğilerek kültür endüstrisini ve televizyon yapımlarını eleştirmekteydi. Bu müzikal çalışmalar, mevcut kapitalist ilişkileri distopik özelliklerle anlatan albümlerin eleştiri gücüne ilişkin ışık tutmaktadır. Sonuç olarak kötümserlik, distopik unsurlar yoluyla, sadece siyasal elitlere duyulan bir hıncı değil, aynı zamanda kültür endüstrisine duyulan bir karşı çıkışı da içeren bir soğuk savaş retoriğine dönüşmekteydi.

ütopya, distopya, rock-müzik, benlik, kültür